Masaż punktów spustowych

Czym są punkty spustowe?

Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe (ang. trigger points) są to niewielkie obszary w mięśniach, często wyczuwalne dotykiem, jako zgrubienia, guzki lub struny, które charakteryzują się znaczną bolesnością. Pod wpływem ucisku tych punktów następuje uczucie silnego bólu, który może promieniować do innych obszarów ciała.

Punkty spustowe – objawy

Wiodącym objawem jest ból mięśniowo-powięziowy, który pacjenci określają, jako głęboki, palący, ćmiący czasem elektryczny i pulsujący. Zdarza się, że bólowi w mięśniu towarzyszy uczucie mrowienia skóry. Najczęściej ból jest rzutowany (udzielony, przeniesiony), czyli odczuwalny jest w innym miejscu niż znajduje się jego przyczyna. Podczas uciśnięcia punktu spustowego następuje znaczne wzmożenie bólu, który pacjenci określają, jako „wściekły”. Charakter bólu przypomina w pewnym stopniu dolegliwości towarzyszące z tzw. zakwasom mięśni, będącymi rezultatem ciężkiego wysiłku. Ból ten często wtedy promieniuje, „strzela” do innych obszarów ciała. Stąd pochodzi nazwa, gdyż tak jak pociągnięcie za spust broni palnej powoduje wystrzał, tak naciśnięcie punktu spustowego wyzwala ból, który promieniuje do innych części ciała. Często punkty spustowe umiejscawiają w mięśniach pośladka i mogą stamtąd promieniować do kończyny dolnej. Ból nasila się po wysiłku, szczególnie długotrwałym, wymagającym albo utrzymywania przez dłuższy czas takiej samej pozycji ciała lub wielokrotnego powtarzania tej samej czynności. Ból często zmniejsza się pod wpływem alkoholu, jednak po zaprzestaniu jego działania wraca z większą siłą. Szczególnie wzmaga się on po zakończeniu ciągu alkoholowego, wtedy, kiedy następuje również drżenie rąk, poty, uczucie bicia serca i niepokój. Silny orgazm całego ciała może na pewien czas spowodować zmniejszenie lub nawet całkowite ustąpienie bólu.

Punkty spustowe – przebieg schorzenia

Ból zaczyna się niewinnie, najczęściej od niewielkiego pobolewania, które początkowo może pojawiać się i znikać. Następnie ból staje się coraz częstszy, a w końcu stały. Siła bólu również z czasem wzrasta. Mięśniowo powięziowe punkty spustowe pojawiają się w nowych miejscach, przez co dolegliwości rozprzestrzeniają się na inne partie ciała. Do bólu dołącza się sztywność oraz osłabienie mięśni. Przebieg nieskutecznie leczonej choroby jest przewlekły, zdesperowani pacjenci uciekają się do różnych metod leczenia, nawet do wielokrotnych operacji neurochirurgicznych lub metod medycyny alternatywnej. Długotrwały ból odbiera radość życia, a chorzy mogą tracić nadzieję na poprawę. Punkty spustowe mogą prowadzić do powstania tak zwanej zbroi mięśniowej, która w dotyku przypomina sztywny pancerz, zlokalizowany najczęściej na plecach. Sztywność i ból mogą przyczyniać się do powstania przykurczów oraz do ograniczenia aktywności fizycznej.

Czynniki przyczyniające się do powstania punktów spustowych

Przeciążenie mięśni

  • Wady postawy
  • Długotrwałe utrzymywanie tej samej, nieergonomicznej pozycji lub wielokrotne powtarzanie tej samej czynności
  • Dysproporcja siły mięśniowej prowadząca do nieprawidłowej biomechaniki. Na przykład u osób, które ćwiczą jedynie mięśnie widoczne z przodu ciała całkowicie zaniedbując jego tył.
  • Inne zespoły bólowe przebiegające z długotrwałym napięciem mięśni oraz zaburzeniami w poruszaniu się. Przykładem jest pojawianie się punktów spustowych w przewlekłej rwie kulszowej.

Wzmożone ogólne napięcie mięśniowe

  • Wrodzona, czasem dziedziczna wzmożona pobudliwość i siła mięśni, która występuje u osób z natury silnych, energicznych, lubiących wysiłek, sport oraz pracę fizyczną. Najczęściej są to osoby, które odbierane są przez otoczenie jako panujące nad swoimi emocjami, przyjazne, o dobrym usposobieniu.
  • Długotrwały stres emocjonalny
  • Brak lub niewystarczająca aktywność fizyczna
  • Brak lub zbyt mała częstość rozładowywania napięcia seksualnego

Uszkodzenie mięśni

  • Statyny, czyli leki stosowane do obniżenia poziomu cholesterolu. Często stosowane statyny to Atorwastatyna oraz Simwastatyna. Leki te mogą uszkadzać mięśnie poprzez obniżanie poziomu koenzymu Q10 oraz zaburzanie metabolizmu cholesterolu.
  • Tłuszcze trans, czyli tłuszcze otrzymane syntetycznie w procesie utwardzania tłuszczów roślinnych. Przykładem produktów z dużą zawartością tłuszczów trans są margaryna i masło roślinne. Tłuszcze trans wbudowują się w błonę komórkową mięśni, co zaburza ich prawidłowe funkcjonowanie

Punkty spustowe – diagnoza

Rozpoznanie punktów spustowych wymaga dużego doświadczenia. Ból jest często rzutowany, czyli pacjenci zgłaszają ból w innym miejscu, niż jest zlokalizowane jego źródło, co może utrudniać diagnozę. Zdarza się, że pacjenci latami przechodzą wiele rodzajów terapii, zanim ktoś postawi prawidłową diagnozę i wdroży prawidłowe leczenie punktów spustowych. W badaniu ważny jest wywiad, ale najbardziej istotne jest badanie dotykiem przez kogoś, kto wie jak znaleźć punkty spustowe. W niektórych przypadkach lekarz może też zlecić pewne badania dodatkowe.

Masaż punktów spustowych

Aby skutecznie wyleczyć punkty spustowe należy je wyłączyć – czyli sprawić, aby mięśnie je tworzące przestały się kurczyć. Jedną z metod leczniczych jest głęboki masaż punktów spustowych, jednak, aby przyniósł on skutek musi być bardzo intensywny, co wymaga użycia znacznej siły. Z tego powodu skuteczny masaż może okazać się bardzo bolesny i część pacjentów nie jest wstanie go wytrzymać. Jeżeli punkty spustowe zlokalizowane są głęboko, na przykład w okolicy tylno-bocznej pośladka, nawet masażysta, który wie jak masować punkty spustowe, mimo użycia znacznej siły i prawidłowej techniki może nie być w stanie do nich dotrzeć. Również kiedy rozwinie się uogólniona sztywność i zbroja mięśniowa, sama fizjoterapia nie wystarcza.

DOŁĄCZ DO NAS :)